شهر گمشده جاده ابریشم از زیر یک دریاچه کوهستانی، بیرون آمد!
رهاتل: باستان شناسان بقایای یک شهر قرون وسطایی در رابطه با جاده ابریشم را در زیر آب های دریاچه ایسیک کول کشف کرده اند. این دریاچه که در شمال شرقی قرقیزستان و در ارتفاعات کوهستان تیان شان قرار دارد، حدود 1607 متر بالاتر از سطح دریا واقع شده و بعد از تیتیکاکا دومین دریاچه بزرگ کوهستانی جهان به حساب می آید.
تینا مزدکی_پژوهش دانشمندان زیر آب های کم عمق دریاچه ایسیک کول قرقیزستان، بقایای غرق شده ای همچون سازه های آجری، سنگ آسیاب، قطعات تزیینی معماری، آرامگاهی متعلق به مسلمانان مربوط به قرن ۱۳ و ۱۴، تدفین ها و ظروف بزرگ سفالی را آشکار کرد. این یافته ها تأیید می کند که پیشتر یک سکونتگاه پررونق در این منطقه وجود داشته که در نهایت بر اثر زمین لرزه به زیر آب فرو رفته است.
اهمیت این کشف در ایسیک کول این است که وجود یک شهر قرون وسطایی جاده ابریشم را که مدت ها گمشده تصور می شد، با شواهد مستقیم از معماری، تجارت و زندگی مذهبی آن دوره ثابت می کند. آثار و سازه های به دست آمده حالا به محققان امکان می دهد فرهنگ ها، اقتصاد و باورهای مردمان آسیای مرکزی را بازسازی کنند و هم زمان از یک محوطه باستانی زیرآبی منحصربه فرد که قرن ها پنهان مانده بود، حفاظت کنند.
نخستین محوطه: بقایای یک شهر قرون وسطایی نخستین سایتی که تیم کاوش در ایسیک کول با آن مواجه شد، بقایای یک شهر قرون وسطایی بود. در این محل ساختمان های آجری، بقایای سازه های ویران شده و یک سنگ آسیاب برای خرد کردن غلات پیدا شد. همینطور نشانه هایی از یک سازه تزیینی که می تواند متعلق به یک بنای اجتماعی مانند مسجد، حمام یا مدرسه باشد، کشف شد. محققان بقایای سازه های سنگی و چوب بست را ثبت کردند و برای تعیین قدمت، نمونه هایی از مصالح را برای آزمایش ارسال کردند.
والری کولچنکو، سرپرست تیم قرقیزستانی توضیح می دهد محوطه مورد مطالعه یک شهر یا یک تجمع تجاری بزرگ در یکی از مسیرهای مهم جاده ابریشم است که اوایل قرن پانزدهم، بر اثر یک زمین لرزه مهیب، شهر به زیر آب های دریاچه فرو رفت. کولچنکو شدت این حادثه را با فاجعه آتشفشانی پمپئی مقایسه می کند و بر این باور است که شهر به سرعت غرق شده است.
تیم پژوهش قطعات چوب و سایر مواد آلی به دست آمده از سازه ها را برای تحلیل درخت سنجی (بررسی حلقه های رشد برای تعیین سن) و تاریخ گذاری طیف سنجی جرمی شتاب دهنده (AMS) که یکی از دقیق ترین روش های کربن سنجی است، ارسال کرد.
محوطه دوم: آرامگاهی زیر آب دومین محوطه کشف شده، آرامگاه مسلمانان متعلق به قرون ۱۳ و ۱۴ بود که با منظری چشم گیر و رازآلود در زیر آب قرار دارد. این قبرستان حدود ۳۰۰ در ۲۰۰ متر وسعت دارد. باستان شناسان تدفین هایی را ثبت کردند که کاملا مطابق مناسک سنتی اسلامی انجام شده بودند، اسکلت ها به پهلو، با بدن رو به شمال و صورت رو به قبله قرار داده شده بودند.
از این نکرپولیس، بقایای یک مرد و یک زن بازیابی شد که مقرر است برای تحلیل های انسان شناختی دقیق تر بررسی شوند تا سن، وضعیت سلامت و زمینه فرهنگی آنها مشخص شود. این محوطه شواهد مستقیمی از چگونگی گسترش تدریجی اسلام در آسیای مرکزی در دوران جاده ابریشم ارائه می کند.
ماکسیم منشیکوف، یکی از محققان حاضر در این مطالعه می گوید: «مردم اینجا پیرو ادیان مختلفی همچون تنگری گرایی، بودائیسم و مسیحیت نستوری بودند. نخبگان سیاسی اغلب در دوره حکومت خود به اسلام می گراییدند، اما این دین تا قرن سیزدهم در آسیای مرکزی فراگیر نشد و قبل از آن به طور عمده دین اشراف و فعالین اقتصادی بود.»
محوطه سوم: سفال های قرون وسطایی و یک خُم بزرگ دست نخورده در محوطه ای دیگر، قطعاتی از سفال های قرون وسطایی همراه با یک خُم بزرگ که به صورت کامل سالم مانده بود، کشف شد. خُم یک ظرف بزرگ ذخیره سازی برای نگهداری غلات، مایعات و سایر کالاهاست. این خُم هنوز در بستر دریاچه مدفون است و مقرر است در فصل بعدی کاوش با دقت بالا بیرون آورده شود.
در نزدیکی این ظرف، سه تدفین پیدا شد که احیانا به یک گورستان قدیمی تر تعلق دارند. این مساله نشان میدهد که منطقه در دوره های مختلف مورد استفاده بوده و تاریخ پیچیده ای از استقرار و توسعه چندلایه داشته است.
تیم پژوهش همینطور دیوارهای گِلی، خاک های مدفون و بقایای سازه های گرد و چهارگوش را با حفاری زیرآبی ثبت نمود. این سازه ها احیانا بخشهایی از خانه ها یا ساختمان های عمومی بوده اند. بررسی این لایه ها برای بازسازی ترتیب زمانی رشد، دگرگونی و زوال شهر قبل از غرق شدن آن اهمیت حیاتی دارد.
پهپادهای زیرآبی پیشرفته لابراتوار Trionix نقشه ای دقیق از این ویرانه ها تهیه کردند تا قبل از فرسایش بیشتر، یک رکورد دیجیتال پایدار از محوطه ثبت گردد. برای باستان شناسان، ایسیک کول تنها یک دریاچه نیست، بلکه یک کپسول زمان است؛ جایی که هر قطعه از یک سنگ آسیاب گرفته تا یک اسکلت، داستانی از تجارت، باورها و زیست انسان ها در حاشیه جاده ابریشم را آشکار می کند.
منبع: newatlas
منبع: rahatel.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان رهاتل در مورد این مطلب